Yn Genesis mae Duw yn creu y byd yn dda, ond mae’r bobl gafodd eu creu ganddo yn anufudd iddo. Maen nhw’n gwneud drwg ac yn mynd o ddrwg i waeth. Yna cawn hanes enwog Arch Noa, a dechrau newydd gyda Duw yn galw dyn o’r enw Abram (newidiodd Duw ei enw i Abraham yn nes ymlaen). Cawn hanesion Duw ar waith ym mywydau Abraham, ei fab Isaac, ei ŵyr Jacob, ac ym mywyd un o feibion Jacob, sef Joseff. Mae’r llyfr yn cloi gyda Joseff yn brif weinidog yr Aifft, a’i dad, ei frodyr a’u teuluoedd wedi symud i fyw yno.
GENESIS 14
Abram yn achub Lot
1 Bryd hynny roedd Amraffel brenin Babilonia, Ref Arioch brenin Elasar, Cedorlaomer brenin Elam, a Tidal brenin Goïm, 2 yn rhyfela yn erbyn Bera brenin Sodom, Birsha brenin Gomorra, Shinab brenin Adma, Shemeber brenin Seboïm, a brenin Bela (sef Soar). 3 Roedd brenhinoedd Sodom, Gomorra, Adma, Seboïm a Bela wedi ffurfio cynghrair, a dod at ei gilydd yn nyffryn Sidim (lle mae'r Môr Marw Ref ). 4 Roedden nhw wedi bod dan reolaeth Cedorlaomer am ddeuddeg mlynedd, ond y flwyddyn wedyn dyma nhw'n gwrthryfela yn ei erbyn. 5 Flwyddyn ar ôl hynny daeth Cedorlaomer a'r brenhinoedd oedd ar ei ochr e, a choncro y Reffaiaid yn Ashteroth-carnaïm, y Swsiaid yn Ham, yr Emiaid yn Safe-Ciriathaim, 6 a'r Horiaid ym mryniau Seir, yr holl ffordd i El-paran sydd wrth ymyl yr anialwch. 7 Wedyn dyma nhw yn troi yn ôl ac yn ymosod ar En-mishpat (sef Cadesh), a gorchfygu gwlad yr Amaleciaid i gyd, a hefyd yr Amoriaid oedd yn byw yn Chatsason-tamar. 8 Felly dyma frenhinoedd Sodom, Gomorra, Adma, Seboïm a Bela (sef Soar) yn mynd i ddyffryn Sidim, a pharatoi i ymladd 9 yn erbyn Cedorlaomer brenin Elam, a brenhinoedd Goïm, Babilonia ac Elasar – pedwar brenin yn erbyn pump. 10 Roedd Dyffryn Sidim yn llawn o byllau tar. Wrth i fyddinoedd Sodom a Gomorra ddianc oddi wrth y gelyn, dyma rai ohonyn nhw yn llithro i mewn i'r pyllau, ond llwyddodd y gweddill i ddianc i'r bryniau. 11 Dyma'r byddinoedd oedd yn fuddugol yn cymryd eiddo Sodom a Gomorra, a'r bwyd oedd yno, cyn mynd i ffwrdd. 12 Wrth adael, dyma nhw'n cymryd Lot, nai Abram, a'i eiddo fe i gyd hefyd, gan fod Lot yn byw yn Sodom. 13 Ond dyma un oedd wedi llwyddo i ddianc yn mynd i ddweud wrth Abram yr Hebread beth oedd wedi digwydd. (Roedd Abram yn byw wrth goed derw Mamre yr Amoriad, ac roedd Mamre a'i frodyr, Eshcol ac Aner, wedi ffurfio cynghrair gydag Abram.) 14 Felly pan glywodd Abram fod ei nai wedi cael ei gymryd yn gaeth, casglodd ei filwyr, sef 318 o ddynion oedd wedi'u geni gyda'r clan. Aeth ar ôl y gelyn mor bell â Dan yn y gogledd. 15 Yn ystod y nos dyma Abram yn rhannu ei fyddin ac yn ymosod ar y gelyn. Aeth ar eu holau mor bell â Choba, sydd i'r gogledd o Damascus. 16 Cafodd bopeth roedden nhw wedi'i ddwyn yn ôl. Daeth â'i nai Lot a'i eiddo yn ôl hefyd, a'r gwragedd a gweddill y bobl oedd wedi cael eu dal.Melchisedec yn bendithio Abram
17 Ar ôl ennill y frwydr yn erbyn Cedorlaomer a'r brenhinoedd eraill, dyma Abram yn mynd adre. Aeth brenin Sodom i'w groesawu yn Nyffryn Shafe (sef Dyffryn y Brenin). 18 A dyma Melchisedec, brenin Salem, yn mynd â bwyd a gwin iddo. Roedd Melchisedec yn offeiriad i'r Duw Goruchaf, 19 a dyma fe'n bendithio Abram fel hyn:“Boed i'r Duw Goruchaf,
sydd wedi creu y nefoedd a'r ddaear,
dy fendithio Abram.
20 A boed i'r Duw Goruchaf gael ei foli,
am ei fod wedi gwneud i ti goncro dy elynion!”
Yna dyma Abram yn rhoi iddo un rhan o ddeg o'r cwbl oedd ganddo. 21 Wedyn dyma frenin Sodom yn dweud wrth Abram, “Rho'r bobl yn ôl i mi, ond cadw bopeth arall i ti dy hun.” 22 Ond atebodd Abram, “Na, dw i wedi cymryd llw, ac addo i'r ARGLWYDD, y Duw Goruchaf sydd wedi creu y nefoedd a'r ddaear, 23 na fydda i'n cymryd dim byd gen ti – y mymryn lleiaf Ref hyd yn oed. Dw i ddim am i ti ddweud, ‘Fi sydd wedi gwneud Abram yn gyfoethog.’ 24 Does gen i eisiau dim byd ond beth mae'r milwyr ifanc yma wedi'i fwyta. Ond dylai Aner, Eshcol a Mamre, aeth i ymladd gyda mi, gael eu siâr nhw.”