Mae 2 Samuel yn agor gyda hanes Dafydd yn clywed fod y brenin Saul a’i fab Jonathan (ffrind gorau Dafydd) wedi marw mewn brwydr yn erbyn y Philistiaid. Mae Dafydd yn cael ei wneud yn frenin ar lwyth Jwda yn y de gyntaf, yna saith mlynedd wedyn (ar ôl i Ish-bosheth, mab Saul, farw) mae’n cael ei wneud yn frenin ar lwythau Israel i gyd. Mae’n concro Jerwsalem a’i gwneud yn brifddinas y genedl unedig. Cawn hanesion ei lwyddiannau milwrol, ond yna mae Dafydd yn godiebu gyda gwraig o’r enw Bathseba a lladd ei gŵr, ac ar ôl hynny mae’r teulu’n dechrau chwalu. Mae un o feibion Dafydd yn cipio’r frenhiniaeth oddi ar ei dad am gyfnod. Ond mae’r llyfr yn cloi gyda Dafydd yn ôl yn frenin yn Jerwsalem ac yn gorfod delio gyda gwrthryfel arall. Mae’n gwneud y camgymeriad o gyfrif ei filwyr (brolio ei rym milwrol yn lle trystio Duw), ac yn cael ei gosbi. Mae pla yn taro’r wlad, ond yn cael ei rhwystro pan mae Dafydd yn codi allor ar y safle lle byddai’r deml yn cael ei chodi maes o law.
2 SAMUEL 6
Symud Arch yr Ymrwymiad i Jerwsalem
(1 Cronicl 13:1-14; 15:25—16:6,43)
1 Unwaith eto dyma Dafydd yn casglu milwyr gorau Israel at ei gilydd. Roedd yna dri deg mil ohonyn nhw. 2 Dyma nhw'n mynd gyda Dafydd i Baäla yn Jwda i nôl Arch Duw. Roedd yr enw ‛Arch Duw‛ yn cyfeirio at yr ARGLWYDD hollbwerus, sy'n eistedd ar ei orsedd uwchben y cerwbiaid. 3-4 Dyma nhw'n rhoi Arch Duw ar gert newydd a'i symud hi o dŷ Abinadab, oedd ar ben bryn. Roedd Wssa ac Achïo, meibion Abinadab, yn arwain y cert – Wssa wrth ymyl yr Arch, ac Achïo'n cerdded o'i blaen. 5 Ac roedd Dafydd a phobl Israel i gyd yn dathlu'n llawn hwyl o flaen yr ARGLWYDD, ac yn canu i gyfeiliant pob math o offerynnau. Roedd ganddyn nhw delynau a nablau, drymiau, castanetau a symbalau. 6 Pan gyrhaeddon nhw lawr dyrnu Nachon, dyma'r ychen yn baglu, a dyma Wssa yn estyn ei law a gafael yn Arch Duw. 7 Roedd yr ARGLWYDD wedi digio gydag Wssa am y fath amarch. Cafodd ei daro'n farw yn y fan a'r lle wrth ymyl Arch Duw. 8 Roedd Dafydd wedi gwylltio fod yr ARGLWYDD wedi ymosod ar Wssa; a dyma fe'n galw'r lle yn Perets-Wssa (sef ‛ffrwydriad yn erbyn Wssa‛). Dyna ydy enw'r lle hyd heddiw. 9 Roedd yr ARGLWYDD wedi codi ofn ar Dafydd y diwrnod hwnnw. “Sut all Arch yr ARGLWYDD ddod ata i?” meddai. 10 Doedd e ddim yn fodlon gadael i Arch yr ARGLWYDD fynd gydag e i Ddinas Dafydd. Aeth â hi i dŷ Obed-edom, dyn o Gath. 11 Arhosodd Arch yr ARGLWYDD yn nhŷ Obed-edom am dri mis. A dyma'r ARGLWYDD yn bendithio Obed-edom a'i deulu i gyd. 12 Daeth Dafydd i glywed fod yr ARGLWYDD wedi bendithio Obed-edom a'i deulu am fod Arch Duw yno. Felly dyma fe'n mynd i dŷ Obed-edom i'w nôl hi, a mynd â hi i Ddinas Dafydd, gyda dathlu mawr. 13 Pan oedd y rhai oedd yn cario Arch yr ARGLWYDD wedi cerdded dim ond chwe cham, dyma Dafydd yn aberthu ych a llo wedi'i besgi i Dduw. 14 Roedd Dafydd yn gwisgo effod o liain main, ac yn dawnsio â'i holl egni o flaen yr ARGLWYDD. 15 Roedd e a holl bobl Israel yn hebrwng Arch yr ARGLWYDD gan weiddi'n llawen a chanu'r corn hwrdd. Ref 16 Wrth i Arch yr ARGLWYDD gyrraedd Dinas Dafydd, roedd Michal, merch Saul, yn edrych allan drwy'r ffenest. Pan welodd hi'r brenin yn neidio a dawnsio o flaen yr ARGLWYDD, doedd hi'n teimlo dim byd ond dirmyg tuag ato. 17 Dyma nhw'n dod ag Arch yr ARGLWYDD, a'i gosod yn ei lle yn y babell roedd Dafydd wedi'i chodi iddi. Yna dyma Dafydd yn cyflwyno offrymau i'w llosgi ac offrymau i gydnabod daioni'r ARGLWYDD. 18 Wedi i Dafydd orffen offrymu'r anifeiliaid, dyma fe'n bendithio'r bobl ar ran yr ARGLWYDD hollbwerus. 19 Ac wedyn dyma fe'n rhannu bwyd i holl bobl Israel, y dynion a'r merched. Cafodd pawb dorth o fara, teisen ddatys a theisen rhesin. Yna aeth pawb adre. 20 Pan aeth Dafydd adre i fendithio ei deulu ei hun, dyma Michal, merch Saul, yn dod allan i'w gyfarfod. Ac meddai wrtho, “Wel, wel! Dylech fod wedi gweld brenin Israel heddiw! Dyna lle roedd e'n fflachio o flaen caethferched ei swyddogion, yn dangos popeth iddyn nhw fel rhyw ffŵl coman!” 21 Ond dyma Dafydd yn ei hateb, “Na, dawnsio o flaen yr ARGLWYDD oeddwn i – yr un wnaeth fy newis i yn lle dy dad a dy deulu di. Dewisodd fi yn arweinydd ar bobl Israel, pobl yr ARGLWYDD. O'i flaen e 22 dw i'n fodlon gwneud mwy o ffŵl ohono i fy hun. Falle fod gen ti gywilydd ohono i, ond bydd y caethferched rwyt ti'n sôn amdanyn nhw yn fy mharchu i!” 23 Wnaeth Michal, merch Saul, ddim cael plant o gwbl.